Bullying από τα… νήπια, “ραντεβού” στις τουαλέτες στο δημοτικό και… τα χειρότερα σε γυμνάσια και λύκεια

Πώς και πόσο επιτηρούνται τα παιδιά μας, σε διαλείμματα και σχολικές εκδρομές;-Μιλούν στην «Θ» οι Δ/ντριες της Α’ και Β’ Βάθμιας Εκπ/σης Ξάνθης

Ένα σοκαριστικό περιστατικό, είδε το φως της δημοσιότητας στην γειτονική Αλεξανδρούπολη, όπου γονέας ενός πεντάχρονου, κατήγγειλε – ύστερα και από ιατροδικαστική εξέταση – τον βιασμό του παιδιού του από δύο συνομηλίκους το. Μάλιστα, προχθές οδηγήθηκαν ενώπιον της δικαιοσύνης, οι γονείς των δύο φερόμενων θυτών αλλά και οι δύο εκπαιδευτικοί του νηπιαγωγείου. 

Μόλις λίγες ημέρες πριν, άλλα περιστατικά βίας μεταξύ ανηλίκων –και μάλιστα κοριτσιών- προκάλεσαν «σοκ και δέος» στη κοινή γνώμη για την αγριότητα και την κλιμακούμενη βαρβαρότητα και μίσος μεταξύ των παιδιών!

Και μπορεί για όλα τα υπόλοιπα να αποφανθεί η δικαιοσύνη, εντούτοις στο άκουσμα και μόνο αυτής της είδησης, επικρατεί ανησυχία απο γονείς και κηδεμόνες των μαθητών πρωτοβάθμιας αλλά και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, αναφορικά με τις καταστάσεις που δημιουργούνται εντός των σχολικών μονάδων στα διαλείμματα αλλά και στις εκδρομές, ενώ πάρα πολλοί ρωτούν εάν υπάρχει αυξημένη επιτήρηση από τους εκπαιδευτικούς τόσο στους αύλειους χώρους, όσο και στις τουαλέτες. 

Για όλα τα παραπάνω μίλησαν στην “Θ” οι Διευθύντριες Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης κ. Εύη Στυλιανίδου και Μάλαμα Σιδηροπούλου, αντίστοιχα. 

Η κ. Στυλιανίδου, επιβεβαιώνει μεταξύ άλλων την ύπαρξη περιστατικών bullying ακόμη και σε… νηπιακή ηλικία, αλλά και…ραντεβού στις τουαλέτες για άλλους σκοπούς κατά την διδακτική ώρα, στεκομενη στην αυξημένη επιτήρηση των εκπαιδευτικών κατά την διάρκεια των διαλειμμάτων αλλά και κατά την διδακτική ωρα. 

Από την πλευρά της η κ. Σιδηροπούλου, αναφέρεται στην αυξημένη επιτήρηση στις τουαλέτες για… τσιγάρο αλλά και ενδεχόμενα περιστατικά σχολικού εκφοβισμού και άλλες καταστάσεις.

“ΕΧΟΥΜΕ ΕΝΤΟΠΙΣΕΙ ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΒΙΑΣ ΣΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ -ΕΠΙΚΕΝΤΡΩΝΟΜΑΣΤΕ ΣΤΟ ΝΑ ΣΤΑΜΑΤΗΣΕΙ ΣΕ ΠΡΩΙΜΟ ΣΤΑΔΙΟ”

Πιο αναλυτικά η κ. Στυλιανίδου, συμφωνώντας ότι η σχολική βία ξεκινάει από το… νηπιαγωγείο, ανέφερε: “καταρχήν λυπούμαστε πάρα πολύ εάν όντως αυτό το οποίο ακούσαμε συμβαίνει στην έκταση που ακούστηκε. Δεύτερον έχουμε απόλυτη εμπιστοσύνη στους εκπαιδευτικούς των νηπιαγωγείων μας, εφόσον αυτή τη στιγμή μιλούμε για τα παιδιά της προσχολικής ηλικίας. Έχουμε εξαιρετική συνεχή επικοινωνία με όλες και όλους, αλλά και ενδοσχολικές επιμορφώσεις και από την πρώτη στιγμή εφιστούμε την προσοχή στην επιτήρηση και στα μέτρα ασφάλειας των μαθητών. Η εποπτεία των παιδιών είναι σε πολύ υψηλό και αυξημένο επίπεδο. Έχουμε εντοπίσει – και για εμάς είναι πρώτο μέλημα – το θέμα στη σχολικής βίας στα νηπιαγωγεία, όσο και αν ακούγεται ακραίο. Έχουμε θύτες και θύματα στο νηπιαγωγείο και για την τρέχουσα σχολική χρονιά – σε πολύ καλή συνεργασία με τους συμβούλους εκπαίδευσης- έχουμε επικεντρωθεί στο να σταματήσει η σχολική βία στα νηπιαγωγεία (σε πρώιμο στάδιο) και να μην επεκτείνεται αυτή στο δημοτικό. Όσον αφορά στο θέμα του περιστατικού σε σχολείο της Π.Ε Έβρου, έχω να πω ότι ναι μεν μπορεί να υπάρχει ένα γεγονός, μπορεί αυτό να έχει ακουστεί, αλλά δεν μπορούμε να γνωρίζουμε ακόμη – γιατί όλα είναι σε επίπεδο έρευνας – εάν αυτό που συνέβη, συνέβη στον χρόνο του σχολικού ωραρίου. Υπάρχει μία πιθανότητα να έχει συμβεί σε άλλο χρόνο και να έγινε καταγγελία για το χρόνο του σχολείου. Δεν μπορώ να το γνωρίζω, δεν έχω τα δεδομένα, θεωρώ ότι όλα είναι υπό διερεύνηση από τις εισαγγελικές και αστυνομικές αρχές του Έβρου και θα ήθελα να ζητήσω από όλους υπομονή μέχρι την τελική έκβαση του γεγονότος. Ας μην προτρέχουμε και ας μην δημιουργούμε αισθήματα ανασφάλειας των γονέων για το σχολικό περιβάλλον που φοιτούν τα παιδιά τους. Θέλω να παραμείνουν όλοι ψύχραιμοι και με εμπιστοσύνη στους εκπαιδευτικούς διότι – τουλάχιστον σε επίπεδο νόμου – θεωρώ ότι έχουμε πολύ μεγάλη προσοχή. Βεβαίως μπορεί και να διαψευστώ, αλλά δεν νομίζω ότι θα έχουμε πολύ δύσκολες καταστάσεις που αφορούν στο σχολικό ωράριο. Είναι πολλές οι περιπτώσεις που τα προβλήματα μας έρχονται από χρόνο εκτός σχολικού περιβάλλοντος. Υπάρχουν περιστατικά bullying και σε νηπιακή ηλικία και θα ήθελα να πω σε όλους ότι αυτό έχει εντοπιστεί από το ινστιτούτο εκπαιδευτικής πολιτικής, μας το έχουν επισημάνει και ειδικά εδώ στο νομό μας έχουμε πολύ μεγάλη κινητοποίηση για αυτό, ώστε να μπορέσουμε να σταματήσουμε αυτά τα φαινόμενα στην προσχολική αγωγή για να μην συνεχιστούν στη σχολική ηλικία του δημοτικού σχολείου. Όταν το παιδί λάβει το μήνυμα ότι η κακή συμπεριφορά σταματά, δεν θα τη συνεχίσει. Εάν πάρει το μήνυμα ότι στα δύο χρόνια της προσχολικής αγωγής μπορεί και το συνεχίζει, του μένει βίωμα για τα επόμενα χρόνια. Άρα είμαστε και πολύ υποψιασμένοι και έχουμε ασχοληθεί με αυτό σε επίπεδο προετοιμασίας πριν από την έναρξη του σχολικού έτους και ελπίζω και πιστεύω ότι θα έχουμε τα καλύτερα αποτελέσματα”.

“ΑΥΞΗΜΕΝΗ Η ΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΤΑ ΔΙΑΛΕΙΜΜΑΤΑ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΕΝ ΩΡΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ – ΕΠΙΒΛΕΠΟΥΜΕ ΚΑΙ ΤΙΣ ΤΟΥΛΕΤΕΣ”

Αναφορικά με τα μέτρα επιτήρησης και ελέγχου από τους εκπαιδευτικούς, η κ. Στυλιανίδου σημειώνει ότι “ξεκινούμε καταρχήν τον Σεπτέμβριο με επιμορφώσεις στους εκπαιδευτικούς, με ενημέρωση για τα θέματα σχολικής βίας και σε επίπεδο πρόληψης, ελπίζοντας ότι δεν θα φτάσουμε στην καταστολή. Αυτό το οποίο έχουμε ως δομή είναι οι διμελείς ομάδες σχολικής βίας των σχολείων, οι οποίες είναι στελεχωμένες και με ψυχολόγο και κοινωνική λειτουργό, τους εκπαιδευτικούς ειδικής αγωγής των τμημάτων ένταξης και τον διευθυντή ή υποδιευθυντή του σχολείου. Σε πρώτο επίπεδο η σχολική μονάδα επιλαμβάνεται και παρακολουθεί την συμπεριφορά των παιδιών και όλα αυτά τα προβλήματα που θα προκύψουν. Επίσης έχουμε δώσει ανάλογες οδηγίες προκειμένου να διερευνήσου ο,τι υπάρχει σε λανθάνουσα μορφή που δεν έχει φανεί ως γεγονός και δεν έχει εντοπιστεί από το παιδί ή από τον γονέα. Να το δούμε σε κοινωνιολογικό επίπεδο των παιδιών της κάθε τάξης του σχολείου, να γίνει καταγραφή και όταν γίνει το λεγόμενο “κοινωνιόγραμμα”, εντοπίζονται θέματα στις σχέσεις των παιδιών που ούτε καν τα φανταζόμαστε. Έχουμε κάνει τη σχετική προετοιμασία με όλους τους εκπαιδευτικούς, οι σύμβουλοι εκπαίδευσης συνεχώς κάνουν και ενδοσχολικές επιμορφώσεις για αυτό το θέμα και θα κάνουμε και σε επίπεδο της κοινής γνώμης και του δήμου ή των εδρών των δήμων, κάτι που είχαμε ξεκινήσει την Άνοιξη με τον Δήμο Μύκης. Θα το επαναλάβουμε στον δήμο Ξάνθης, Αβδήρων και Τοπείρου. Παρόλα αυτά λειτουργεί και η πλατφόρμα καταγραφής περιστατικών, αλλά θέλουμε να μείνουμε στο πρώιμο στάδιο των παρεμβάσεων και της πρόληψης από τη σχολική μονάδα. Τέλος να σημειώσω ότι η πρώτη σύσταση από τη διεύθυνση μας και από εμένα προσωπικά σε όλους τους διευθυντές των σχολείων, είναι η αυξημένη επιστασία των μαθητών, τόσο σε επίπεδο διαλειμμάτων όσο και σε επίπεδο ώρας διδασκαλίας. Διότι οι μαθητές ζητούν να βγουν από το μάθημα και να πάνε στην τουαλέτα, έχοντας άλλους σκοπούς και να συναντιούνται στην τουαλέτα γνωρίζοντας ότι είναι ο χώρος που δεν εποπτεύεται. Αυτό είναι κάτι που επισημαίνουν οι εκπαιδευτικοί. Έχουμε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο αριθμό εκπαιδευτικών για την εποπτεία, ανάλογα με τη σχολική μονάδα, με την κτιριακή υπόσταση και τις ιδιαιτερότητες του σχολείου και το κάθε σχολείο κρίνει και αποφασίζει, με δική του ευθύνη, πόσοι εκπαιδευτικοί θα είναι στον αύλειο χώρο για την επιτήρηση των παιδιών. Αυτό είναι το πρώτο μέλημά μας, διότι η ασφάλεια και υγιεινή των παιδιών προέχει από την διδακτική και την εκπαιδευτική διαδικασία. Πρέπει πρώτα να εξασφαλίζουνε τη ζωή και την υγεία των παιδιών και δευτερευόντως να πάμε στην εκπαιδευτική διαδικασία. Πρώτιστη ευθύνη του σχολείου είναι αυτή. Το σχολείο έχει την απόλυτη ευθύνη για αυτό. Δεν μπορούμε δηλαδή να ζητούμε από την διεύθυνση ή από διοίκηση που είναι μακρύτερα από τη σχολική μονάδα, να παρέμβει σε αυτό. Εάν έχουμε μηνύματα, θα παρέμβουμε. Όμως το σχολείο και ο σύλλογος διδασκόντων είναι υπεύθυνος, διότι είναι διαφορετικό το μαθητικό δυναμικό, διαφορετικές οι κτιριακές εγκαταστάσεις κλπ. Η επίβλεψη ωστόσο είναι και στις τουαλέτες”.

“ΕΙΜΑΣΤΕ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΜΕΝΟΙ ΓΙΑ ΟΛΑ – ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΜΕΙΝΕΙ ΤΙΠΟΤΑ ΚΡΥΦΟ”

Από την πλευρά της η κ. Σιδηροπούλου, τόνισε ότι “στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση αυτά τα θέματα τα έχουμε προσεγγίσει πολύ καιρό πριν. Και το σοκαριστικό της υπόθεσης στο περιστατικό της Αλεξανδρούπολης, είναι το νηπιακό της ηλικίας. Δεν πάει ο νους του ανθρώπου εκεί. Αλλά εμείς – όχι ότι έχουν σημειωθεί τέτοια περιστατικά – είμαστε προετοιμασμένοι για όλα. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν ενισχυμένες εφημερίες σε όλα τα διαλείμματα και μέσα στις τουαλέτες. Βέβαια περισσότερο ελέγχουμε το τσιγάρο, αλλά φοβόμαστε και τα χειρότερα σε μία τουαλέτα. Το άλλο που υπάρχει ως θεσμός στην δευτεροβάθμια εδώ και χρόνια και βοηθά πολύ στην  αντιμετώπιση τέτοιον συμβάντων, είναι ο σύμβουλος σχολικής ζωής ο οποίος είναι εκεί για να μπορεί κάποιο παιδί να απευθυνθεί σε περίπτωση που έχει κάποιο πρόβλημα και είναι αυτός που είναι επιφορτισμένος με αυτό το έργο. Να έχει δηλαδή τις “κεραίες” τεντωμένες για να ανιχνεύει και να εξετάζει τέτοια συμβάντα. Δεν μιλά βέβαια για βιασμούς αλλά για οποιοδήποτε πρόβλημα προκύψει. Για αυτόν τον λόγο υπάρχουν και οι ψυχολόγοι, οι κοινωνικοί λειτουργοί μέσα στα σχολεία μέσα στα σχολεία και προπάντων υπάρχει ευαισθητοποίηση όλων των εκπαιδευτικών εδώ και χρόνια. Για αυτό και μπορώ να πω με σιγουριά ότι αυτά τα φαινόμενα έχουν αρχίσει να εκλείπουν από τα σχολεία, γιατί αντιμετωπίζονται άμεσα. Σε όλα τα προαναφερόμενα, έρχεται να προστεθεί και η πλατφόρμα για το bullying που λειτουργεί από την προηγούμενη σχολική χρονιά. Σε αυτή μπορούν να καταφύγουν και οι μαθητές της δευτεροβάθμιας και να καταγράψουν επώνυμα το περιστατικό. Το ίδιο μπορούν να κάνουν και οι γονείς βέβαια. Αμέσως ειδοποιείται για το συμβάν η διεύθυνση της εκάστοτε σχολικής μονάδας και κάποιος ο οποίος είναι υπεύθυνος σε αυτή την ομάδα (πέρα από τον διευθυντή) αλλά και η δευτεροβάθμια που με μία ειδική επιτροπή που έχει συσταθεί, παρακολουθεί την πορεία του συμβάντος. Δηλαδή το πώς το αντιμετωπίζουν και πώς το διαχειρίζονται οι εκπαιδευτικοί του σχολείου και βεβαίως παρεμβαίνει σε περίπτωση που βλέπει ότι κάτι δεν πάει καλά ή το πρόβλημα δεν λύνεται άμεσα. Άρα δεν μπορεί να μείνει τίποτα κρυφό και αυτό δίνει τη δυνατότητα στον μαθητή που μέχρι τώρα πιθανόν να φοβόταν ή να ντρεπόταν για το πώς θα το πει και τι επιπτώσεις θα έχει, να εξωτερικεύσει τα πρόβλημα και από κει και πέρα να ξεκινήσει για αντιμετώπισή του”. 

“ΧΩΡΙΣΤΗ Η ΕΦΗΜΕΡΙΑ ΣΤΙΣ ΤΟΥΑΛΕΤΕΣ, ΑΛΛΑ ΔΥΣΚΟΛΟ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΕΝ ΩΡΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Ή ΣΤΑ ΚΕΝΑ”

Κλείνοντας αναφορικά με τις τουαλέτες και με το γεγονός ότι υπάρχουν περιπτώσεις κατά τις οποίες οι μαθητές αρνούνται να τις επισκεφθούν είτε επειδή…μυρίζουν τσιγάρο είτε επειδή φοβούνται ότι θα γίνουν θύματα – ενδεχομένως – θυτών που τους την έχουν “στημένη”, η ίδια σημείωσε ότι ” εδώ θα πρέπει και ο μαθητής να έχει το θάρρος να το πει. Κανονικά υπάρχει εφημερία στις τουαλέτες και αυτή η εφημερία είναι χωριστή. Βέβαια υπάρχουν και περιπτώσεις κατά τις οποίες είτε το προσωπικό δεν επαρκεί είτε μπορεί αυτό να συμβεί στην ώρα του μαθήματος. Δεν μπορεί να γίνεται εφημερία στην ώρα του μαθήματος. Ούτε σε ώρα “κενού” είναι εύκολο να γίνεται εφημερία. Αν υπάρχει κάποιο κενό και δεν μπορεί να αναπληρωθεί, οι μαθητές και οι μαθήτριες πού είναι στην αυλή, πιθανόν για λίγο να βρεθούν μόνοι τους. Αυτό μπορεί να συμβεί. Αλλά εδώ υπάρχει δυνατότητα ένας μαθητής να πάει και να πει στο σύμβουλο σχολική ζωής ή στον διευθυντή του σχολείου ή στην κοινωνική λειτουργό ότι δεν τολμά να πάει στην τουαλέτα και ότι υπάρχει “η τάδε ομάδα που με περιμένει”. Προτρέπουμε και ενθαρρύνουμε δηλαδή τα παιδιά να εξωτερικεύουν το πρόβλημα ή τον φόβο τους. Εκεί επάνω πατούν οι μαθητές που ασκούν bullying. Στον φόβο του άλλου. Αυτό πρέπει να κατανοήσουν τα παιδιά μας και να μη φοβούνται, γιατί έχουν πίσω τους ένα ολόκληρο σύστημα που τους υποστηρίζει. Αρκεί να μάθουμε και να φέρουν στο φως την αλήθεια. Βεβαίως ένα θέμα είναι και το τσιγάρο, το οποίο απαγορεύεται και για τους εκπαιδευτικούς του σχολείου και όχι μόνον για τους μαθητές. Πάντως η επιτήρηση είναι εντατική και οι εκπαιδευτικοί είναι πλήρως ευαισθητοποιημένοι. Όσον αφορά στις εκδρομές, ιδιαίτερα του Λυκείου, ένας εκπαιδευτικός δεν μπορεί να κοιμάται με το μαθητή και για αυτό απαιτείται και η ωριμότητα του μαθητή. Για αυτό όμως υπάρχουν και κανόνες που αν παραβεί ο μαθητής, θα έχει και τις επιπτώσεις του. Θέλω να πω ότι δεν υπάρχει χαλαρότητα στις εκδρομές επειδή είμαστε εκδρομή. Η μαθητική ιδιότητα παραμένει και έξω από το σχολείο και πολύ περισσότερο στην εκδρομή που είναι μία σχολική εκδήλωση. Δεν μπορεί να κάνει ο καθένας ό,τι θέλει”.