Με αφορμή τα τέσσερα περιστατικά στην Ελλάδα, σε μόλις μια εβδομάδα…
Γ. Παπαθανασίου (ΕΟΣ Ξάνθης) και Ζ. Μεμέτ Αλί (Ερυθρός Σταυρός) μας ενημερώνουν
Τέσσερα περιστατικά με επίθεση και δάγκωμα οχιάς , σημειώθηκαν μέσα σε μόνο λίγες ημέρες στην χώρα, με κύριο αυτό της Θεσσαλονίκης όπου μια εθελόντρια ερπετολόγος, – που τη δάγκωσε οχιά σε σχολείο της Θεσσαλονίκης – παραμένει σε καταστολή υπό μηχανική υποστήριξη. Την ίδια στιγμή, ολοένα και περισσότερες εμφανίσεις άρχισαν να κάνουν φίδια διαφόρων ειδών, γεγονός που προκαλεί ανησυχία σε εκείνους που δεν γνωρίζουν πως θα τα αντιμετωπίσουν σε περίπτωση που έρθουν σε οπτική επαφή μαζί τους ή ακόμη χειρότερα, σε περίπτωση που δεχθούν ένα δάγκωμα από οχιά. Υπάρχουν ωστόσο οχιές στην Ξάνθη; Πως αναγνωρίζονται; Τι πρέπει να κάνει κάποιος για να αποφύγει το εν λόγω ερπετό αλλά και πως πρέπει να κινηθεί σε περίπτωση επίθεσης, μέχρι τουλάχιστον να βρεθεί στο ασφαλές περιβάλλον ενός νοσοκομείου;
Απαντήσεις σε όλα τα παραπάνω, επιχειρούν να δώσουν μέσα από την «Θ», ο πρόεδρος του Ορεβατικού Συλλόγου Ξάνθης κ. Γεώργιος Παπαθανασίου και ο Εκπαιδευτής Εκπαιδυετών του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού κ. Ζεκή Μεμέτ Αλή.
«ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΟΧΙΕΣ ΣΤΗΝ ΞΑΝΘΗ – ΤΡΙΓΩΝΙΚΟ ΚΕΦΑΛΙ, ΖΙΚ ΖΑΚ ΣΤΟ ΣΩΜΑ ΚΑΙ ΟΥΡΑ ΠΟΥ ΣΤΑΜΑΤΑ ΑΠΟΤΟΜΑ, ΤΑ ΚΥΡΙΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ – ΤΑ ΥΠΟΛΟΙΠΑ ΦΙΔΙΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΔΗΛΗΤΗΡΙΩΔΗ»
Πιο αναλυτικά ο κ. Παπαθανασίου εξήγησε ότι «υπάρχουν οχιές στην Ξάνθη, όπως και όλα τα φίδια. Δεν σημαίνει όμως και ότι κάθε φίδι, είναι οχιά. Η οχιά έχει τρία χαρακτηριστικά:
Το κεφάλι της είναι λίγο τριγωνικό (ξεχωρίζει σαν τριγωνάκι)
Ο κορμός από πάνω έχει το «ζικ-ζακ», αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι όσα φίδια το έχουν είναι και οχιές.
Τέλος, ενώ ξέρουμε ότι σε όλα τα φίδια η ουρά λεπταίνει και τελειώνει πολύ λεπτή, στην οχιά λεπταίνει λίγο και σταματά απότομα. Ίσως να έχετε ακούσει την φράση «φίδι κολοβό». Με αυτήν υπονοούν την οχιά. Η οχιά δεν έχει την ουρά που λεπταίνει και φαίνεται σαν να είναι «κομμένη». Είναι πραγματικά εύκολο να αναγνωρίσει κάποιος την οχιά. Επίσης, η οχιά φοβάται πολύ και για αυτό όταν αισθανθεί κίνδυνο, δεν θα φύγει. Όλα τα φίδια φεύγουν, αλλά η οχιά δεν θα φύγει. Για αυτό λένε και ότι «η οχιά δεν έφυγε, περίμενε εκεί». Η οχιά δεν επιτίθεται από μόνη της – και κανένα φίδι δεν επιτίθεται – αλλά επειδή σταματά από τον φόβο της και δεν κάνει τίποτε, όταν αισθανθεί ότι ο κίνδυνος είναι πολύ κοντά της, τότε προφανώς θα επιτεθεί. Όλα τα φίδια φεύγουν. Αν δούμε κάποιο φίδι, σε μια φυσιολογική θερμοκρασία – καθώς όταν κάνει κρύο κανένα δεν μπορεί να κινηθεί – που δεν φεύγει γρήγορα (μπορεί να κινηθεί λίγο) τότε και αυτό είναι μια ένδειξη ότι πρόκειται για οχιά. Τα βασικότερα όμως χαρακτηριστικά, είναι τα τρία προαναφερόμενα. Τα υπόλοιπα φίδια δεν είναι δηλητηριώδη. Μπορεί να πρηστείς λίγο – προφανώς – ή να πάθεις κάποια μόλυνση, αλλά δεν έχουν το δηλητήριο που έχει η οχιά, η ποσότητα του οποίου (όταν θα σε δαγκώσει) μπορεί να δημιουργήσει αλλεργίες και να θέσει την ζωή σου σε κίνδυνο. Η οχιά είναι το μοναδικό δηλητηριώδες φίδι στην Ελλάδα που μπορεί να μας κοστίσει την ζωή».
«ΕΧΩ ΔΕΙ ΟΧΙΑ, ΔΥΟ – ΤΡΕΙΣ ΦΟΡΕΣ – ΜΗΝ ΠΑΤΕ ΚΟΝΤΑ ΤΗΣ ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΑΙΣΘΑΝΘΕΙ ΦΟΒΟ – ΘΑ ΦΥΓΕΙ ΜΟΝΗ ΤΗΣ»
«Όλα αυτά τα χρόνια, προσωπικά, στα βουνά έχω δει οχιά δυο – τρεις φορές, αν και φίδια έχω δει πολλά. δεν είναι δηλαδή ότι τα βουνά ή ο κάμπος είναι γεμάτα οχιές. Γενικά υπάρχουν φίδια» συνέχισε ο ίδιος, ενώ στην ερώτηση της «Θ» αναφορικά με το τι πρέπει να κάνει κάποιος που θα έρθει σε οπτική επαφή με μια οχιά, ο κ. Παπαθανασίου, απαντά:
«Τίποτε. Δεν πρέπει να πάει κοντά της για να μην αισθανθεί φόβο. Θα φύγει μόνη της. Μην ξεχνάμε ότι και τα φίδια συμβάλλουν πολύ στο οικοσύστημα. Συνήθως στους αγρούς, κάποτε, υπήρχαν τα φίδια και έτρωγαν ποντίκια. Μετά, ήρθαν τα φάρμακα, έφυγαν τα ποντίκια και αναγκαστικά έφυγαν και τα φίδια. Κρατούν δηλαδή μια ισορροπία στο οικοσύστημα. Όλα παίζουν τον ρόλο τους. Σίγουρα όμως επειδή τα φίδια φεύγουν και μπορεί να μην τα δούμε καν αλλά να τα ακούσουμε, δεν είμαστε και εξοικειωμένοι ούτε καν με την θέα. Και επειδή ακριβώς δεν τα βλέπουμε και επηρεαζόμαστε ίσως και από τον θρησκευτικό συμβολισμό του, για αυτό ίσως το φίδι να θεωρείται από τους ανθρώπους «ο,τι χειρότερο».
«ΧΑΛΑΡΟ ΔΕΣΙΜΟ, ΣΗΜΑΔΙ ΚΑΙ ΑΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕΛΟΥΣ – ΔΕΝ ΧΑΡΑΖΟΥΜΕ ΚΑΙ ΔΕΝ ΡΟΥΦΑΜΕ ΤΟ ΔΗΛΗΤΗΡΙΟ – ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΕΣ ΟΙ ΔΥΟ ΤΡΥΠΕΣ ΣΤΟ ΔΑΓΚΩΜΑ ΤΗΣ ΟΧΙΑΣ»
Από την πλευρά του ο κ. Ζεκή, αναφορικά με το τι πρέπει να κάνει κάποιος όταν τον δαγκώσει η οχιά, τόνισε τα εξής:
«Έχουμε οχιές στην Ξάνθη, αλλά έχουμε και άλλα φίδια από τα οποία δεν διατρέχεις κανέναν κίνδυνο. Σε περίπτωση που μας δαγκώσει οχιά, δένουμε χαλαρά 10-15 εκατοστά πάνω από το σημείο που μας έχει δαγκώσει (όπως το ρολόι στο χέρι μας), διότι το σημείο θα κάνει οίδημα (θα πρηστεί) και θα σφίξει. Δεν κάνουμε ισχυρή περίδεση. Θα δέσουμε χαλαρά με έναν επίδεσμο 4-5 εκ και όχι με ένα κορδόνι από το παπούτσι (για παράδειγμα) και σφιχτά. Η πρόληψη είναι η καλύτερη αντιμετώπιση σε αυτές τις περιπτώσεις. Επίσης, σημαδεύουμε το σημείο όπου έχουμε δεχθεί το δάγκωμα για να δούμε πόσο έχει προχωρήσει το οίδημα, όταν θα πάμε στο νοσοκομείο, σταματούμε κάθε κίνηση (ακινητοποιούμε το μέλος όπου έχουμε το δάγκωμα) για να μην επεκταθεί το δηλητήριο και πρέπει να είμαστε ψύχραιμοι. Δεν χαράζουμε και δεν ρουφάμε το σημείο, εκτός αν υπάρχει η ειδική σύριγγα αναρρόφησης (για να κάνει την αναρρόφηση, όχι μόνο γα φίδια αλλά και για μέλισσες κλπ). ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ όμως η χάραξη και το ρούφηγμα του δηλητηρίου διότι αν έχεις σάπιο δόντι, το δηλητήριο θα πάει εκεί και θα μολυνθείς. Επιπλέον χρειάζεται γρήγορη μεταφορά στο νοσοκομείο και αν υπάρχει η δυνατότητα καλό είναι να έχουμε το είδος που μας δάγκωσε (αράχνη, φίδι κ.ο.κ). Διαφορετικά, αν δούμε δυο τρύπες στο δάγκωμα, πάει να πει ότι ήταν δηλητηριώδες (οχιά για την περιοχή μας). Αν είναι κανονική η οδοντοστοιχία, δεν έχει δηλητήριο άρα δεν διατρέχουμε κανέναν κίνδυνο. Παρόλα αυτά πηγαίνουμε προληπτικά στο νοσοκομείο. Αλλά – για να είμαστε ψύχραιμοι – σε αυτήν την περίπτωση δεν χρειάζεται να κάνουμε τίποτα. Είναι σαν να μας δάγκωσε ένας σκύλος ή μια γάτα. Είναι ένα τραύμα. Αυτό που φέρει δηλητήριο, θα αφήσει δυο τρύπες. Είναι, πέρα από την οδοντοστοιχία τα δύο πρόσθετα δόντια που έχει το φίδι (ως συνήθως η οχιά, διότι εδώ δεν έχουμε κόμπρες). Άρα κάποιος θα δει δυο τρύπες και αυτό πάει να πει ότι ήταν δηλητηριώδες. Το πόσο δηλητήριο είχε ή το κατά πόσο θα επηρεάσει, έχει να κάνει με το φίδι, την στιγμή, το σημείο που δέχθηκε κάποιος το δάγκωμα (πόδι, χέρι κλπ). Όσο πιο κοντά στην καρδιά τόσο πιο δύσκολο γίνεται. Από την άλλη, αν είσαι αλλεργικός θα την «πατήσεις» και από μια μέλισσα, όχι μόνον από το φίδι. Εκεί πρόκειται για αλλεργικό σοκ. Χρειάζεται ηρεμία, ψυχραιμία, ακινητοποίηση του άκρου και μια απλή περίδεση και μεταφορά στο νοσοκομείο. Υπάρχει ένα παράδειγμα στην ορεινή περιοχή. Ένας κύριος από τον Εχίνο, πήγε να πάρει καυσόξυλα, η οχιά ήταν κάτω από το ξύλο, του επιτέθηκε και τον δάγκωσε στο δείκτη. Ο άνθρωπος πήρε το αυτοκίνητο, είχε υψωμένο το δάκτυλο, έφτασε στο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών, είπε ότι τον δάγκωσε φίδι, νοσηλεύτηκε τρεις μέρες στην ΜΕΘ και πήρε σπίτι του. Αλλά υπάρχουν και άλλες περιπτώσεις που άνθρωποι έχασαν την ζωή τους.
Τέλος, αν κάποιος χάσει το επίπεδο συνείδησης θα πρέπει να ξεκινήσει η καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση. Εδώ μιλάμε για πρώτες βοήθειες. Γενικά όμως χρειάζεται ψυχραιμία και άμεση μεταφορά στο νοσοκομείο. Επίσης, μπορεί κάποιος να απευθυνθεί και στο Κέντρο Δηλητηριάσεων (2107793777) καθώς πρόκειται για δηλητηρίαση. Και στο Νοσοκομείο ακολουθούν την ίδια διαδικασία προκειμένου να ενημερωθούν για τα αντίδοτα που πρέπει να δώσουν σε τέτοιες περιπτώσεις, καθώς ο αντιοφικός ορός δεν υφίσταται πλέον. Έχει καταργηθεί. Άρα κάποιος θα κάνει θεραπεία με ενέσιμα και παυσίπονα που θα του δώσουν στην συνέχεια».
