Ο στρατηγικός αναλυτής και ακαδημαϊκός στη «Θ»
«Σημασία έχει να έχουμε δυνάμεις αποτροπής», επισημαίνει ο ίδιος
Βιώνουμε μία αρκετά «περίεργη» συγκυρία σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο, σε ότι αφορά τις εναλλαγές των σχέσεων μεταξύ των υπερδυνάμεων, τη νέα στρατηγική χάραξη των ΗΠΑ υπό τον νέο Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ και συγχρόνως την «ασθενή» και διχασμένη Ευρώπη με ανοιχτά μέτωπα και πολιτικές αστάθειες. Συγχρόνως όμως αυξάνονται και οι «φωνές» που επισημαίνουν τον κίνδυνο ενός νέου (τρίτου) παγκόσμιου πόλεμου.
Μια εικόνα, που αναλύει, αποκλειστικά μέσα από την «Θ», ο γνωστός στρατηγικός αναλυτής και ακαδημαϊκός κ. Νίκος Λυγερός, ο οποίος παράλληλα αναφέρεται και στην θέση της χώρας μας, σε αυτό το διεθνές «σκηνικό», εξηγώντας μεταξύ άλλων ότι «το ενδεχόμενο ενός Γ’ Παγκοσμίου Πολέμου δεν αποτελεί καινούριο «φρούτο» και σημειώνοντας ότι «αυτό που έχει σημασία είναι να έχουμε δυνάμεις αποτροπής».
«ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΕΓΑΛΗ ΑΝΤΙΠΑΡΑΘΕΣΗ ΠΟΥ ΘΑ ΕΧΕΙ ΣΤΟΝ 21Ο ΑΙΩΝΑ, Η ΑΜΕΡΙΚΗ ΚΑΙ Η ΚΙΝΑ»
Αναλυτικότερα, ο ίδιος εξηγεί αρχικά ότι «για μένα οι εξηγήσεις για όλα αυτά που ζούμε είναι η προετοιμασία για την μεγάλη αντιπαράθεση που θα έχει στον 21ο αιώνα, η Αμερική με την Κίνα. Είναι πολλοί που δίνουν σημασία σε κινήσεις που γίνονται από τον Ντ. Τράμπ, θεωρώντας ότι είναι επιθετικές και δεν βλέπουν ποια είναι η μεγάλη εικόνα. Η μεγάλη εικόνα είναι αυτή η αντιπαράθεση και αυτό που θέλει ο Ντ. Τραμπ, είναι να είναι σίγουρος για τους συμμάχους που έχει και όταν βλέπει ότι μπορεί να υπάρχει ένα σημείο τριβής, να το λύνει. Σε αυτό το πλαίσιο διαχειρίστηκε το θέμα της διώρυγας του Παναμά. Στην πραγματικότητα ήταν μια διαπραγμάτευση που είχε σαν στόχο να φύγει η κινεζική εταιρεία που βρίσκονταν στις εισόδους της και αυτό έγινε. Και τώρα βλέπουμε ότι είναι αμερικάνικη η εταιρεία που την έχει αντικαταστήσει, μετά την παύση της ανανέωσης από την πλευρά του Παναμά. Είναι το ανάλογο που γίνεται με τον Καναδά και το Μεξικό με τους δασμούς. Άρα τώρα όλοι έχουμε καταλάβει ότι είναι αυτή η τεχνική του για τις διαπραγματεύσεις σε σχέση με τους συμμάχους. Και αυτό είναι το παράξενο της υπόθεσης. Μπορεί αυτές οι ακραίες θέσεις και καινοτομίες να ξαφνιάζουν τους συμμάχους, αλλά απευθύνονται στους συμμάχους».
«Η ΚΙΝΑ ΘΕΩΡΕΙ ΟΤΙ ΞΕΠΕΡΑΣΕ ΤΗΝ ΡΩΣΙΑ ΚΑΙ… ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ ΑΛΗΘΕΙΑ»
Αναφορικά με την στάση της Κίνας και το σημερινό στίγμα της ανερχόμενης υπερδύναμης, ο κ. Λυγερός, τονίζει μεταξύ άλλων ότι «η Κίνα από την πλευρά της ετοιμάζεται για πόλεμο και αντιπαράθεση με την Αμερική, γιατί θεωρεί ότι έχει ξεπεράσει την Ρωσία και αυτό είναι αλήθεια. Ότι είναι μια υπερδύναμη, ότι έχει τα προσόντα να ανταγωνιστεί την Αμερική και δεν θέλει να μείνει στην περιοχή της (όπως ήταν παλαιότερα) ως αυτοκρατορία του κέντρου. Άρα είναι πολύ πιο επεκτατική, κοιτάζει τι γίνεται στην Άπω Ανατολή, κοιτάζει με έναν πολύ επιθετικό τρόπο την Ν. Κορέα, την Ιαπωνία, την Ταιβάν, τις Φιλιππίνες και σε αυτό το πλαίσιο βέβαια, έρχεται σε αντιπαράθεση με την Αμερική. Άρα καταλαβαίνουμε ότι οι δασμοί που ήταν εναντίον της Κίνας ήταν μικρότεροι, αλλά δεν έγινε ουσιαστικά η άρση. Έγινε μια προειδοποίηση και η Κίνα θεωρεί ότι πρέπει να περάσει σε μια επιθετική αντιμετώπιση. Αυτό γίνεται σε πολύ υψηλό επίπεδο. Δηλαδή αυτό που εμείς ζούμε στην Ευρώπη και έχουμε την εντύπωση ότι υπάρχουν διαφορές με την Αμερική, είναι ακριβώς αυτό που ζει και η Άπω Ανατολή με την Αμερική. Το όλο πλαίσιο εξηγείται από το έλλειμμα και από την παροχή ασφάλειας, λέγοντας ότι «δεν μπορεί η Αμερική να σας παρέχει ασφάλεια στρατηγική και στρατιωτική και εσείς να το αξιοποιείτε μόνον εμπορικά, χωρίς να έχετε καμία συνεισφορά».
«ΣΕ ΠΟΛΥ ΚΑΛΗ ΘΕΣΗ Η ΕΛΛΑΔΑ – ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΣ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ, ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ, ΣΕ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ»
Σε ο,τι αφορά στην Ελλάδα, ο ίδιος υπογραμμίζει ότι «η Ελλάδα, ούτως ή άλλως, μέσα σε αυτό το πλαίσιο είναι σε πολύ καλή θέση, διότι πολύ απλά ουσιαστικά δαπανά ήδη 3,5% του ΑΕΠ για τις αμυντικές δαπάνες. Δηλαδή είναι πολύ πιο ψηλά από το 2% που επιβάλλεται προς το παρόν (αλλά θα περάσουμε σίγουρα στο 3%) και ανήκει στις 5 χώρες από τις 32 που όντως ξεπερνούν το 3%. Επίσης, το θέμα της ρήτρας διαφυγής είναι κάτι που είχε προτείνει όχι μόνον η Γαλλία αλλά και η Ελλάδα. Άρα είναι κάτι θετικό, γιατί τελικά αυτά που έλεγαν αυτές οι χώρες εδώ και καιρό, τώρα περνούν σε μια φάση υλοποίησης. Η Ελλάδα είναι πολύ ξεκάθαρη για την θέση της σε σχέση με την Ευρώπη και με το ΝΑΤΟ και μπορούμε να πούμε ότι μέσα σε όλο αυτό το πλαίσιο είναι βέβαια και το θέμα της ενέργειας και το τι γίνεται γύρω από το Φυσικό Αέριο όπου η Ελλάδα και η Κύπρος θα παίξουν έναν σημαντικό ρόλο. Βλέπουμε ότι η κυβέρνηση Τραμπ έχει ενισχύσει αυτήν την προσέγγιση. Θεωρεί ότι το Φυσικό Αέριο είναι πολύ σημαντικό και δεν είναι τυχαίο που στην Ελλάδα έχει έρθει τώρα και η Chevron, εκτός από την Exon Mobil, πράγμα που σημαίνει ότι οι δυο εταιρείες είναι και στην ΑΟΖ της Ελλάδας και στην ΑΟΖ της Κύπρου. Άρα καταλαβαίνουμε ότι μπορούμε και εμείς ως χώρα να παίξουμε σε επίπεδο ενέργειας, μέσω του Φυσικού Αερίου και των ορυκτών πόρων που έχουμε, αλλά βέβαια και σε επίπεδο στρατηγικής γιατί είμαστε συντονισμένοι και φαντάζομαι ότι προσέξατε πως ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας ζήτησε να υπάρχει αυτή η διαδικασία για το Ταμείο για την Άμυνα, αλλά ταυτόχρονα είπε ότι πρέπει να είμαστε και συντονισμένοι με την Αμερική. Δηλαδή δεν θα ήθελε να υπάρχει μια αντιπαράθεση ή μια επιλογή. Νομίζω ότι πρέπει να κάνουμε ένα στρατηγικό βήμα όπου χρησιμοποιούμε και τις δυο δυνάμεις (Αμερικής και ΕΕ) για να ξεπεράσουμε αυτές τις δυσκολίες και να είμαστε προετοιμασμένοι για πιο δύσκολες περιπτώσεις στο μέλλον και να έχουμε την ικανότητα να έχουμε μια αποτρεπτική δύναμη που θα μας εξασφαλίσει ότι δεν θα πέσουμε σε μια κρίση που μπορεί να είναι το ανάλογο από έναν Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο».
«ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙΝΟΥΡΙΟ «ΦΡΟΥΤΟ» ΤΟ ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΟ ΕΝΟΣ Γ’ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ – ΣΗΜΑΣΙΑ ΕΧΕΙ ΝΑ ΕΧΟΥΜΕ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΑΠΟΤΡΟΠΗΣ»
Κλείνοντας, ο κ. Λυγερός σημείωσε ότι «το ενδεχόμενο αυτό (σ.σ. για Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο), υπάρχει πάντοτε και για να είμαστε ξεκάθαροι, υπάρχει από το 1945 και μετά. Δεν είναι ένα καινούριο «φρούτο». Θα πρέπει να καταλάβουμε ότι η αθωότητα μας μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, που τον ονομάζαμε «τελευταίο», κράτησε 21 χρόνια. Το γεγονός ότι προετοιμαστήκαμε όλα αυτά τα χρόνια και με τον Ψυχρό Πόλεμο (την αντιπαράθεση 1947-1991) για να αποφύγουμε έναν Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο, είναι κάτι που έχουμε συνεχώς στο μυαλό μας. Άρα, όταν μερικοί προσπαθούν να μας εκφοβίσουν για να πούμε ότι τώρα είμαστε στα πρόθυρα του Γ’ Παγκοσμίου Πολέμου, αυτό το ακούμε από το ’45. Αυτό που έχει σημασία είναι να έχουμε μια αποτρεπτική δύναμη (και εδώ μπαίνουμε και στα θέματα πυρηνικής αποτροπής και το βλέπετε με το θέμα της πυρηνικής «ομπρέλας» της Γαλλίας, που είναι συντονισμένη βέβαια και με την πυρηνική «ομπρέλα» της Αμερικής). Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να έχουμε δυνάμεις αποτροπής, πρέπει να εξελιχθούμε, για να μην έχουμε περίπτωση ύπαρξης ενός πολέμου αυτού του μεγέθους. Δηλαδή Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Τέλος, μπορεί ο μεγαλύτερος φόβος να είναι αυτός των πυρηνικών, αλλά να ξέρετε πως από τότε που υπάρχουν τα πυρηνικά, έχουν σταθεροποιήσει όλα τα προβλήματα. Γιατί από την στιγμή που υπάρχει πυρηνική αποτροπή από τις δυο πλευρές, κανείς δεν έχει «όρεξη» να χτυπήσει σε ένα σημείο και μετά να δεχθεί ένα πυρηνικό βλήμα σε μια σημαντική του πόλη, διότι έχουμε πολύ μεγάλη σημασία τα μεγέθη για τα οποία μιλάμε. Μπορώ να σας πω ότι ένα Rafale, μπορεί να κουβαλήσει έναν πυρηνικό πύραυλο με μια ισχύ που είναι 20 φορές η Χιροσίμα. Άρα φανταστείτε τι μπορεί να εκτοξευθεί από πυρηνικά υποβρύχια και από διάφορες θέσεις. Στην πραγματικότητα, η όλη ιδέα είναι ότι έχουμε μια τεράστια ισχύ και για αυτό υπάρχει η αποτροπή. Άρα εγώ νομίζω ότι πρέπει να βλέπουμε το πυρηνικό, σαν μια προστασία και για αυτό δεν πρέπει να το παρατήσουμε».
