Με Επιμνημόσυνη Δέηση στον Ιερό Ναό Αγίου Δημητρίου Άνω Καρυοφύτου και Τρισάγιο στο Μνημείο Πεσόντων και κατάθεση στεφάνων, η Ξάνθη τίμησε την Ημέρα Μνήμης του άδικου σφαγιασμού των κατοίκων του Καρυοφύτου από τους Βουλγάρους (9 Σεπτεμβρίου 1944).
ΤΑ ΣΥΜΒΑΝΤΑ
9 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 1944 “Η σφαγή των Καρυοφυτιανών από τα βουλγαρικά στρατεύματα κατοχής”.
Τον Μάϊο του 1941 η Κοινότητα Καρυοφύτου, όπως και όλη η περιοχή της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, καταλαμβάνεται από τις στρατιωτικές δυνάμεις της Βουλγαρίας.
Η βουλγαρική κυβέρνηση εγκαθιστά στρατιωτική βάση στο Δημοτικό Σχολείο του Άνω Καρυοφύτου και διορίζει δικό της πρόεδρο της Κοινότητας Καρυοφύτου τον Βασίλειο Καϊσέφ.
Η 9η Σεπτεμβρίου 1944 αποτελεί την πιο αιματηρή ημέρα των τριών χρόνων της βουλγαρικής κατοχής για το Καρυόφυτο.
Οι Βούλγαροι είχαν αντιληφθεί την παρουσία των ανταρτών με αποτέλεσμα να γενικευθούν οι συγκρούσεις από τις πρώτες πρωϊνές ώρες, διότι νόμιζαν οτι είχαν περικυκλωθεί. Ο αξιωματικός του βουλγαρικού στρατού εξέδωσε διαταγή να εκτελούν όποιον δουν να κινείται και κάλεσε και άλλες ενισχύσεις.
Πριν το μεσημέρι άρχισαν να καταφθάνουν οι ενισχύσεις και οι αντάρτες αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν καταφεύγοντας στα γύρω βουνά παίρνοντας μαζί τους αρκετούς από τους κατοίκους. Ανάμεσα τους και μία επίτοκος, η οποία με την βοήθεια των άλλων γυναικών, μέσα σε μία καλύβα, έφερε στον κόσμο ένα υγιέστατο αγοράκι τον Ξενοφώντα Μπαλτά του Αθανασίου.
Πριν της 12:30 το μεσημέρι απόλυτη σιγή επικρατούσε στο χωριό και ο αξιωματικός του βουλγαρικού στρατού διέταξε τους φαντάρους του να λεηλατήσουν τα σπίτια και τα καταστήματα, και στην συνέχεια να τα κάψουν. Από την μανία των Βουλγάρων δεν γλύτωσε και ο Ιερός Ναός του Αγίου Δημητρίου, τον όποιο και έκαψαν.
Όταν αποχώρησαν οι Βούλγαροι και οι κάτοικοι επέστρεψαν στο χωριό, αντίκρισαν τις περιούσιες τους κατεστραμμένες από την φωτιά και παντού να υπάρχουν πτώματα συγχωριανών τους. Τριάντα τέσσερις Καρυοφυτιανοί -ανάμεσα τους γυναικόπαιδα, ανήμποροι άντρες, ηλικιωμένοι, παιδιά και βρέφη- εκτελέστηκαν εν ψυχρώ. Ανάμεσα στους νεκρούς και ο διοριζόμενος Βούλγαρος πρόεδρος της Κοινότητας Βασίλειος Καϊσέφ, τον οποίο και εκτέλεσαν οι συμπατριώτες του γιατί τους εμπόδισε να πράξουν αυτήν την απάνθρωπη ενέργεια.
Πίνακας σφαγιασθέντων:
1. Αρβανιτίδης Δημήτριος 21 ετών.
2. Βερβερίδης Χρήστος 45 ετών και ο υιός του
3. Βερβερίδης Αντώνιος 16 ετών.
4. Βουδούρης Γεώργιος 53 ετών και η σύζυγος του
5. Βουδούρη Ευανθία 46 ετών.
6. Βουλιάκης Παναγιώτης 70 ετών.
7. Γιαβρίδου Βαρβάρα 18 ετών.
8. Γιαντζουράκης Βασίλειος 46 ετών.
9. Ζαχαρόπουλος Ξανθούλης 70 ετών και η σύζυγος του
10. Ζαχαροπούλου Κατίνα 62 ετών.
11. Καραβασόπουλος Γεώργιος 54 ετών, η σύζυγος του
12. Καραβασοπούλου Αναστασία 45 ετών και οι θυγατέρες τους
13. Καραβασοπούλου Ευτέρπη 21 ετών,
14. Καραβασοπούλου Ειρήνη 18 ετών και
15. Καραβασοπούλου Κούλα 12 ετών
16. Καραμπατζάκης Θεόφιλος 65 ετών.
17. Μακρίδης Πολυχρόνης 51 ετών.
18. Μανιάκης Ανδρέας 26 ετών.
19. Μούρθος Ιωάννης 48 ετών και η σύζυγος του
20. Μούρθου Μαρία 40 ετών.
21. Νεοχωρίτου Ευανθία 37 ετών και οι θυγατέρες της
22. Νεοχωρίτου Σύρμω 13 ετών
23. Νεοχωρίτου Αννούλα 8 ετών και
24. Νεοχωρίτου Κατίνα 5 ετών.
25. Πασχάλης Αναστάσιος 45 ετών.
26. Πασχάλης Ιορδάνης 53 ετών, η σύζυγος του
27. Πασχάλη Ευανθία 45 ετών και οι θυγατέρες τους
28. Πασχάλη Φωτεινή 21 ετών και
29. Πασχάλη Δέσποινα 18 ετών.
30. Πρωτοψάλτη Σουλτάνα 42 ετών.
31. Σταθελόπουλος Χρήστος 51 ετών και η σύζυγος του
32. Σταθελοπούλου Θεοδώρα 43 ετών.
33. Τζικόπουλος Ιωάννης 36 ετών.
34. Τζικοπούλου Αννούλα 1 ετών.
35. Καϊσέφ Βασίλειος 50 ετών.
Την ίδια μέρα, έξω από το χωριό, οι Βούλγαροι εκτέλεσαν έναν ακόμη Καρυοφυτιανό τον Χρήστο Γιαβρίδη του Σωτηρίου 29 ετών. Επίσης, στην λίστα των σφαγιασθέντων Καρυοφυτιανών προστίθενται ο Βασίλης Γιαντζουράκης 46 ετών και ο Χρήστος Πασχάλης 18 ετών, τους οποίους εκτέλεσαν οι Βούλγαροι στον δρόμο προς τον Λειβαδίτη, καθώς αρχικά τους πέρασαν για αντάρτες και μετέπειτα για τροφοδότες.
