Με αφορμή την σημερινή εκδήλωση της Ν.Ε ΠΑΣΟΚ Ξάνθης στο Εράσμιο…
Οι προτάσεις του κόμματος, το Φράγμα του θησαυρού και το αρδευτικό έργο της Ξάνθης
Μια ενδιαφέρουσα εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί σήμερα το απόγευμα, στις 19.30, στο Πολιτιστικό Κέντρο Ερασμίου, από την Ν.Ε ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ Ξάνθης, με θέμα την λειψυδρία και με ομιλητές τους κ. Γρηγόρη Τιμοσίδη (Αναπληρωτή Γραμματέα του Τομέα Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ΠΑΣΟΚ) και Ιφιγένεια Κάγκαλου (Καθηγήτρια του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του Δ.Π.Θ.)
Πρόκειται για το μείζον ζήτημα το οποίο ταλανίζει ιδιαίτερα τους ανθρώπους του πρωτογενούς τομέα της περιοχής μας αλλά και ολόκληρη την τοπική κοινωνία.
Για τους λόγους της σημερινής κατάστασης αλλά και τις λύσεις που προτείνει το ΠΑΣΟΚ για το πρόβλημα του νερού, μίλησε αποκλειστικά στην «Θ» – με αφορμή και την σημερινή εκδήλωση – ο κ. Γρηγόρης Τιμοσίδης.
«ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΑΛΛΑ ΚΑΙ Η ΠΑΡΑΔΟΧΗ ΟΤΙ «ΤΟ ΝΕΡΟ ΕΙΝΑΙ ΑΤΕΛΕΙΩΤΟ», ΟΙ ΑΙΤΙΕΣ ΤΗΣ ΛΕΙΨΥΔΡΙΑΣ»
Αναλυτικότερα, ο ίδιος εξήγησε αρχικά ότι το πρόβλημα της λειψυδρίας είναι ένα φαινόμενο που απορρέει και από την κλιματική κρίση για αυτό και έχει γίνει εντονότερο τα τελευταία χρόνια. Όπως επεσήμανε ο ίδιος: «Όλα αυτά ξεκινούν από μια λάθος στρατηγική. Τα προηγούμενα χρόνια, όσον αφορά στην διαχείριση του νερού, βασιζόμασταν στην επάρκεια νερού που νομίζαμε ότι είχαμε (και είναι αλήθεια ότι είχαμε, ειδικά στην περιοχή μας, για πολλά χρόνια) και με την παραδοχή ότι το νερό είναι ατελείωτο. Άρα δεν μπήκαμε στην διαδικασία να σχεδιάσουμε ένα αποτελεσματικό πρόγραμμα διαχείρισης υδάτων, που να μην στηρίζεται μόνον στην προσφορά νερού που είχαμε εκείνα τα χρόνια, αλλά και στην αειφορία του νερού και στην επάρκειά του και για τα επόμενα χρόνια. Είχαμε ένα σύστημα που βασίζονταν στις γεωτρήσεις, που εγκαθίστατο ελεύθερα περίπου χωρίς κανόνες τα πολλά προηγούμενα χρόνια. Είχαμε λοιπόν την αίσθηση ότι η διαθεσιμότητα του νερού θα είναι για πολλά χρόνια ίδια και ότι δεν πρόκειται να μεταβληθεί. Φτάσαμε λοιπόν τα τελευταία χρόνια – που η κλιματική κρίση έχει χτυπήσει την πόρτα μας – να εμφανίζονται συμπτώματα λειψυδρίας. Είναι αδιανόητο όχι μόνον για την Ξάνθη αλλά για την Περιφέρεια γενικώς να λέμε ότι «δεν έχουμε επάρκεια νερού» όταν από την Περιφέρειά μας διέρχονται τρεις μεγάλοι Ποταμοί (Νέστος, Στρυμόνας, Έβρος) και στα βόρειά μας υπάρχει μια μεγάλη οροσειρά (Οροσειρά Ροδόπης) η οποία αποτελεί εν δυνάμει μια δεξαμενή νερού με τα χιόνια και τις βροχοπτώσεις που δέχεται ετησίως. Όμως, σαν χώρα δεν έχουμε σχεδιάσει και προγραμματίσει να δημιουργήσουμε δεξαμενές αποθήκης αυτού του νερού, είτε λέγονται «ταμιευτήρες» είτε λέγονται «φράγματα». Σχεδιάζαμε μεγάλα και φαραωνικά φράγματα που συνήθως έμεναν ημιτελή ή έμεναν «ορφανά» και «τυφλά» χωρίς αρδευτικά δίκτυα».
«ΟΙ ΛΥΣΕΙΣ ΠΟΥ ΠΡΟΤΕΙΝΟΝΤΑΙ…»
Υπάρχουν όμως «μαγικές λύσεις», που προτείνονται σήμερα εκ του ασφαλούς ή πράγματι υπάρχουν προτάσεις ουσίας που θα μπορούσαν να αποτελέσουν το έναυσμα για την διαχρονική επίλυση του σημαντικού αυτού προβλήματος; Στο ερώτημα αυτό, ο ίδιος απαντά ως εξής: «κατά αρχήν θα πρέπει να αλλάξει η νομοθεσία δημιουργίας τέτοιων φραγμάτων, γιατί ακόμη και σήμερα κάποιος και να ήθελε να δημιουργήσει έναν ταμιευτήρα, πιθανόν να απαιτούνταν 5 με 10 χρόνια για τις αδειοδοτήσεις. Επίσης, να πάμε σε πιο μικρά έργα αποταμίευσης νερού και να γίνει ένας Φορέας Διαχείρισης ανά ευρύτερες περιοχές και όχι σε μικρές περιοχές, όπως είναι οι μικροί ΤΟΕΒ και ΓΟΕΒ. Ένα δεύτερο είναι ότι πλέον η τεχνολογία έχει εξελιχθεί, οπότε να μπούμε στην γεωργία ακριβείας της άρδευσης (να μειώσουμε δηλαδή την σπατάλη του νερού) γιατί θεωρείται ότι για κάθε κυβικό που πέφτει, ένα 25-30% χάνεται κατά την άρδευση και ένα μεγάλο ποσοστό χάνεται από τις απώλειες που έχουν τα αρδευτικά δίκτυα. Έχουμε αρδευτικά δίκτυα 40 και 50 ετών, τα οποία δυστυχώς δεν έχουν εκσυγχρονιστεί και είναι συνήθως ανοιχτά δίκτυα με πολλές ζημιές και άρα με μεγάλες απώλειες νερού. Δυστυχώς, η κυβέρνηση δεν έχει εκμεταλλευθεί το Ταμείο Ανάκαμψης από το οποίο θα μπορούσε να διαθέσει πολλά χρήματα για τον εκδυχρονισμό αυτών των δικτύων και αμέσως θα υπήρχε μια εξοικονόμηση νερού από την μείωση των απωλειών. Το τελευταίο που θα έλεγα ότι πρέπει να κάνουμε επίσης, είναι να εκμεταλλευθούμε και την ανακύκλωση του νερού από τα απόβλητα και τα λύματα που συγκεντρώνονται στους βιολογικούς καθαρισμούς. Είμαστε η χώρα που – που σε σχέση με άλλες χώρες της Μεσογείου αλλά και της Ευρώπης – ανακυκλώνει το μικρότερο ποσοστό νερού που προκύπτει από τους βιολογικούς καθαρισμούς, όταν αντίστοιχα στην Κύπρο, πάνω από το 80% του νερού της άρδευσης χρησιμοποιείται από ανακυκλώσιμο νερό. Και το Ισραήλ το κάνει επίσης σε μεγάλα ποσοστά. Έχουμε δηλαδή νερό που χάνεται – ειδικά τους θερινούς μήνες όπου ξέρουμε πολύ καλά ότι η περιοχή μας βουλιάζει από τουρίστες και οι καταναλώσεις είναι πολύ μεγαλύτερες – και θα μπορούσαμε αυτό να το εκμεταλλευθούμε για την άρδευση και τον χειμώνα για τον εμπλουτισμό του υδροφόρου ορίζοντα».
«ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ, Η ΑΡΔΕΥΣΗ ΤΩΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ»
Σε ο,τι αφορά στο Φράγμα του «Θησαυρού», που αρδεύει τον κάμπο του Νέστου (Δήμο Νέστου και Δήμο Τοπείρου) ο κ. Τιμοσίδης, σημειώνει ότι «για εμάς, ως ΠΑΣΟΚ πρώτη προτεραιότητα όσον αφορά στα νερά του Νέστου, είναι η άρδευση των καλλιεργειών κατάντη του Φράγματος. Ακόμη και αν το δούμε με οικονομικούς όρους, οι επενδύσεις που έχουν πραγματοποιηθεί ένθεν και ένθεν του Νέστου σε σχέση με το Φράγμα, θεωρώ ότι είναι πολύ μεγαλύτερες. Άρα πρώτη προτεραιότητα θα πρέπει να είναι το να μπορούν να αρδεύονται οι καλλιέργειες και βέβαια και η διατήρηση της βιοποικιλότητας και του περιβάλλοντος στο Δέλτα του Νέστου, κυρίως. Αν μια πολυετής καλλιέργεια, όπως είναι το ακτινίδιο (που αποτελεί πλειοψηφία) δεν αρδευτεί για ένα διάστημα, ξεραίνεται και κάνει πέντε χρόνια να επανέλθει. Ενώ αν ένα εργοστάσιο σταματήσει να παράγει ρεύμα για 1-2 μήνες, αν απαιτηθεί, μετά από 2 μήνες θα μπορεί να παράγει ξανά. Συνεπώς πρέπει να δούμε και αυτό το ζήτημα. Επίσης ένα δεύτερο σημείο που πρέπει να τονίσω είναι να δούμε τι γίνεται και με τις εισροές νερού από την γειτονική χώρα, την Βουλγαρία και – βάσει της διακρατικής συμφωνίας που έχουμε που νομίζω ότι οδεύει προς το τέλος της – να δούμε μήπως οφείλεται σε μεγάλο βαθμό και από την κατακράτηση νερών από την πλευρά εκεί. Το τρίτο που – δυστυχώς – δεν έχει γίνει όχι μόνο σε αυτό αλλά και σε άλλα υδροηλεκτρικά εργοστάσια, είναι η λεγόμενη «αποθήκευση ενέργειας». Αυτό σημαίνει ότι κρατάμε το νερό που παράγει μια ενέργεια τις ώρες και τις μέρες που η απαίτηση σε ρεύμα των ΑΠΕ δεν είναι μεγάλη και χρησιμοποιούμε εκείνο το ρεύμα που θα μπορούσε να παράγει με μηδενικό κόστος για να επαναφέρουμε το νερό από κάτω, στον αρχικό ταμιευτήρα. Αυτό στην ουσία διατηρεί μια στάθμη του νερού αρκετά ψηλά. Δυστυχώς η χώρα μας δεν έχει κάνει επενδύσεις όσον αφορά στην αποθήκευση ενέργειας, που θα μπορούσε να εφαρμοστεί και στο Φράγμα αυτό, ώστε να μην έχουμε και μεγάλες απώλειες».
«ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΑΡΔΕΥΤΙΚΟ ΕΡΓΟ ΤΗΣ ΞΑΝΘΗΣ, ΝΑ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΤΕΙ Η ΕΠΑΡΚΕΙΑ ΝΕΡΟΥ»
Τέλος, ο κ. Τιμοσίδης, αναφορικά με το αρδευτικό έργο της Ξάνθης, σημείωσε τα εξής:
«Έχει δρομολογηθεί για την Ξάνθη ένα μεγάλο αρδευτικό έργο που συμφωνώ ότι πρέπει να γίνει, αλλά χωρίς να εξασφαλιστεί η επάρκεια νερού για αυτά τα 50.000 επιπλέον στρέμματα. Θα μας δώσουν 35 εκ. κυβικά όταν χρειαζόμαστε 120 εκ. κυβικά, στα ήδη υπάρχοντα στρέμματα. Φαντάζεστε να προστεθούν και ακόμη 50.000 στρέμματα, χωρίς να έχουμε εξασφαλίσει το νερό; Πάμε δηλαδή να καταστρέψουμε δυο περιοχές που αυτήν την στιγμή παράγουν προϊόντα που είναι εξαγώγιμα; Κανένας δεν λέει να μην γίνει το επιπλέον έργο, αλλά βασική προϋπόθεση στο να γίνει και να έχει και νόημα και να είναι και λειτουργικό, είναι πρώτα από όλα να εξασφαλιστεί η επάρκεια του νερού για τα υπάρχοντα και τα επιπλέον στρέμματα. Βλέπουμε δηλαδή και εδώ, έναν κακό σχεδιασμό. Σχεδιάζονται άλλα 50.000 στρέμματα, χωρίς να έχουμε εξασφαλίσει το νερό που χρειάζονται αυτά τα στρέμματα».
