Για την πορεία υλοποίησης του Σχεδίου Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης του Έβρου μιλά στη «Βραδυνή της Κυριακής» ο συντονιστής αποκατάστασης και ανασυγκρότησης της περιοχής Γιώργος Κέλλης. «Το όραμά μας είναι ένας Έβρος που θα μπορεί όχι μόνο να επουλώσει τα τραύματά του, μετά τη μεγαλύτερη δασική πυρκαγιά σε έκταση που έχει καταγραφεί ποτέ σε Ελλάδα και Ευρώπη τον Αύγουστο του 2023, αλλά και να εξελιχθεί σε πρότυπο ισόρροπης περιφερειακής ανάπτυξης, με σεβασμό στο περιβάλλον και στον άνθρωπο», δηλώνει και προσθέτει:
«Ως Συντονιστής Αποκατάστασης και Ανασυγκρότησης της περιοχής, θεωρώ καθοριστικής σημασίας την ανοιχτή και ουσιαστική ενημέρωση των πολιτών. Η αποκατάσταση δεν αφορά μόνο την επιδιόρθωση των πληγών του παρελθόντος, αλλά και τη θεμελίωση ενός νέου μοντέλου ανάπτυξης – πιο ανθεκτικού, βιώσιμου και δίκαιου για όλους».
Αναλυτικά η συνέντευξη του Γιώργου Κέλλη στη «ΒτΚ»:
Αρχικά θα ήθελα να μου μιλήσετε για το πρόγραμμα «Έβρος Μετά», τους άξονες δράσης και το χρονοδιάγραμμα.
«Το πρόγραμμα “ΕΒΡΟΣ ΜΕΤΑ” αποτελεί τον τρίτο πυλώνα του Στρατηγικού Σχεδίου Ανάπτυξης και Ανασυγκρότησης του νομού Έβρου. Πρόκειται για μια ολοκληρωμένη πρωτοβουλία που στοχεύει στη βιώσιμη ανάπτυξη και την κοινωνική αναζωογόνηση της περιοχής.
Ο βασικός μας στόχος δεν είναι απλώς η επιστροφή στην κανονικότητα, αλλά ο Έβρος να γίνει πρωταγωνιστής ενός νέου μοντέλου ανάπτυξης, με επίκεντρο τον άνθρωπο, το περιβάλλον και την ανθεκτικότητα. Στο πλαίσιο αυτό, επιδιώκουμε να αξιοποιήσουμε στο έπακρο τα συγκριτικά πλεονεκτήματα του Έβρου, όπως τη στρατηγική του θέση, τους φυσικούς του πόρους και την πλούσια πολιτιστική του κληρονομιά, με σκοπό την ενίσχυση της τοπικής οικονομίας και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων.
Το πρόγραμμα έχει σχεδιαστεί ώστε να υλοποιηθεί σταδιακά έως το 2030 και βασίζεται σε πέντε βασικούς άξονες δράσης:
- Αγροτική Ζωή: Επιδιώκουμε την αναδιάρθρωση του πρωτογενούς τομέα, ενισχύοντας την παραγωγική δυναμική της γεωργίας, της κτηνοτροφίας και της αλιείας, μέσα από επενδύσεις σε νέες τεχνολογίες, υποδομές άρδευσης και προγράμματα στήριξης νέων αγροτών.
- Περιβάλλον & Υποδομές: Εστιάζουμε στην περιβαλλοντική αναβάθμιση και τη δημιουργία σύγχρονων υποδομών, ώστε να βελτιώσουμε τις συνθήκες διαβίωσης, να αυξήσουμε την ανθεκτικότητα της περιοχής σε φυσικές καταστροφές και να διασφαλίσουμε τη βιώσιμη χρήση των φυσικών πόρων.
- Επενδύσεις: Στοχεύουμε στον εκσυγχρονισμό του οικονομικού και επενδυτικού μοντέλου της περιοχής, προωθώντας την καινοτομία, την ψηφιοποίηση και τη βιωσιμότητα, αλλά και διευκολύνοντας τις μεταφορές και τη σύνδεση με τις αγορές.
- Βιώσιμη Ανάπτυξη: Θέλουμε να δημιουργήσουμε μια ανάπτυξη κοινωνικά δίκαιη, πολιτιστικά ζωντανή και περιβαλλοντικά υπεύθυνη, που θα στηρίζει την κοινωνική συνοχή και θα αντιμετωπίζει προκλήσεις όπως η μετανάστευση, μέσα από δράσεις κοινωνικής στήριξης και ανάδειξης της πολιτιστικής κληρονομιάς.
- Κόμβος Εξωστρέφειας: Τέλος, επιδιώκουμε ο Έβρος να αναδειχθεί σε διασυνοριακό κόμβο συνεργασίας και εμπορίου, με αναβάθμιση των μεταφορικών υποδομών, επιδοτούμενες ακτοπλοϊκές συνδέσεις και επαναλειτουργία των σιδηροδρομικών γραμμών».
Ποιες παρεμβάσεις έχουν γίνει μέχρι στιγμής και πώς εξελίσσεται ο ρυθμός υλοποίησης των έργων;
«Από την πρώτη στιγμή, το σχέδιο Ανασυγκρότησης και Αποκατάστασης του Έβρου έχει προχωρήσει σημαντικά, με κυριότερους άξονες τις υποδομές, την προστασία από φυσικές καταστροφές και την ενίσχυση των τοπικών κοινωνιών.
Η εξέλιξη φαίνεται σταδιακή, αλλά με πιεστικά χρονοδιαγράμματα, και δέσμευση πως τα έργα πρέπει να ωριμάσουν σύντομα, να ενταχθούν και να ξεκινήσουν. Ασκείται πίεση για τοπική συμμετοχή, διαβούλευση με Δήμους και Περιφέρεια, ώστε το πρόγραμμα να μην είναι μόνο “κεντρικό” αλλά να ανταποκρίνεται στις πραγματικές ανάγκες των περιοχών. Προχωρούν αρκετά έργα τα οποία είναι είτε σε φάση ωρίμανσης ή υλοποίησης είτε σε διαδικασία δημοπράτησης ή χρηματοδότησης. Βεβαίως υπάρχουν προκλήσεις, κυρίως στην ωρίμανση των μελετών, στην έκδοση αδειών, στις γραφειοκρατικές διαδικασίες, καθώς και στην εξασφάλιση της διαρκούς συμμετοχής των Δήμων και των κατοίκων, ώστε οι παρεμβάσεις να ανταποκρίνονται στις ανάγκες τους».
Πριν από έναν χρόνο ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε δέσμη 19 μέτρων, με στόχο την τόνωση της απασχόλησης και της επιχειρηματικότητας, πρωτίστως στο βόρειο και κεντρικό τμήμα του Έβρου. Σήμερα, ένα χρόνο μετά, τι έχουμε δει να αλλάζει, υπάρχουν κάποια πρώτα αποτελέσματα;
«Η δέσμη των 19 μέτρων, τα οποία αποτελούν τον τέταρτο πυλώνα του Σχεδίου Ανάπτυξης του Έβρου και ανακοίνωσε ο κ. Πρωθυπουργός στις αρχές Οκτωβρίου 2024, περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα παρεμβάσεων που απαντούν σε καίρια ζητήματα του Έβρου, με στόχο την ουσιαστική ενίσχυση της τοπικής οικονομίας, την υποστήριξη των υφιστάμενων επιχειρήσεων σε επιλεγμένους τομείς του χονδρικού και λιανικού εμπορίου, την προώθηση της απασχόλησης μέσω προγραμμάτων της ΔΥΠΑ που εστιάζουν στους νέους και στην αντιμετώπιση της ανεργίας και την ενδυνάμωση του ανθρώπινου δυναμικού με δράσεις επαγγελματικής κατάρτισης και εξειδίκευσης.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται σε μικρές επιχειρήσεις και αυτοαπασχολούμενους που επλήγησαν, καθώς προβλέπεται επιδότηση λειτουργικών εξόδων, ενοικίων και ασφαλιστικών εισφορών, αλλά και ένταξη στο σχεδιασμό πρόσθετων φορολογικών κινήτρων, όπως εκπτώσεις στο φόρο εισοδήματος και πρόσβαση σε κεφάλαια με ευνοϊκούς όρους για επενδύσεις στην πράσινη καινοτομία και την ψηφιακή μετάβαση. Ο στόχος μας είναι ξεκάθαρος: “οι επιχειρήσεις του Έβρου να μην μείνουν πίσω, αλλά να προηγηθούν στην αναπτυξιακή επανεκκίνηση της περιοχής”.
Εστιάζουμε, επιπλέον, στην αναβάθμιση των μεταφορών με την επανεκκίνηση του σιδηροδρόμου στον Έβρο σε νέα βάση που ανταποκρίνεται στις ανάγκες ενός ολοένα και μεγαλύτερου αριθμού επιβατών.
Στο πλαίσιο ενίσχυσης των υποδομών και της διασυνδεσιμότητας της περιοχής, περιλαμβάνεται και η υλοποίηση της νέας εμπορικής ακτοπλοϊκής γραμμής Αλεξανδρούπολη – Σίγρι Λέσβου – Μεστά Χίου – Πειραιάς, με κρατική επιδότηση ύψους 12,5 εκατ. ευρώ, όπως προβλέπει η σχετική πράξη που εντάχθηκε στο Τομεακό Πρόγραμμα Ανάπτυξης του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής. Η γραμμή αυτή έχει σχεδιαστεί ως καθαρά εμπορική και όχι επιβατική, με στόχο τη μεταφορά αγροτικών προϊόντων, πρώτων υλών και εμπορευμάτων, ενισχύοντας την εφοδιαστική αλυσίδα ανάμεσα σε Ανατολική Μακεδονία – Θράκη και τα νησιά του Βορείου Αιγαίου και μειώνοντας αισθητά το κόστος μεταφοράς για τις τοπικές επιχειρήσεις και παραγωγούς. Πρόκειται για μια στοχευμένη αναπτυξιακή παρέμβαση, που υποστηρίζει την οικονομική ανάκαμψη της περιοχής, αναδεικνύοντας τον ρόλο της Αλεξανδρούπολης ως κρίσιμο διαμετακομιστικό κόμβο.
Σημαντική είναι και η έμφαση που δίνεται στην εκπαίδευση. Ο Έβρος αποτελεί διαχρονικά μία περιοχή με ανεπτυγμένη κτηνοτροφία, καθώς έχει ιδανική μορφολογία και εξαιρετικές κλιματολογικές συνθήκες. Αποτελεί όμως και πύλη εισόδου ζωονόσων στην Ελλάδα και στην Ευρώπη, γεγονός που συνδέεται με τα υψηλά ποσοστά απώλειας του ζωικού κεφαλαίου. Στην Ορεστιάδα λειτουργούν ήδη δύο τμήματα με προσανατολισμό το περιβάλλον, όπως το Τμήμα Δασολογίας και Προστασίας Περιβάλλοντος και το Τμήμα Γεωπονίας με κατεύθυνση την αγροτική οικονομία, ενώ βρίσκεται σε στάδιο υλοποίησης το Τμήμα Κτηνιατρικής στη Σχολή Επιστημών Υγείας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, με στόχο την ενίσχυση της κτηνιατρικής εκπαίδευσης και την υποστήριξη της τοπικής κτηνοτροφίας. Σε ό,τι αφορά το μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών, φυσικών καταστροφών με έδρα την πόλη του Σουφλίου έχει υποβληθεί για πιστοποίηση στην Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ).
Παράλληλα, βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη προγράμματα Δημογραφικής Ανάπτυξης, όπως πρόγραμμα οικονομικής ενίσχυσης έως και 10.000 ευρώ, για τους πολίτες που επιθυμούν να μεταφέρουν την κύρια κατοικία τους και το κέντρο των βιοτικών τους δραστηριοτήτων σε συγκεκριμένες περιοχές του Έβρου, ενώ κατά τη διάρκεια της 89ης Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ) υπογραμμίστηκε η δέσμευση της κυβέρνησης για την ενίσχυση και διεύρυνση αυτών των μέτρων, με ειδική πρόβλεψη για χωριά με πληθυσμό κάτω από 1.500 κατοίκους. Συνολικά, στο ν. Έβρου επωφελούνται 164 οικισμοί. Τονίζεται ότι ήδη βρίσκεται σε εφαρμογή η κατάργηση του ΕΝΦΙΑ από 01/01/25 για την πόλη του Σουφλίου με διάρκεια τριών ετών.
Ο Συντονιστής Αποκατάστασης και Ανασυγκρότησης του Έβρου Γιώργος Κέλλης
Παράλληλα, υλοποιούνται γενικότερες παρεμβάσεις κοινωνικής πολιτικής και ενίσχυσης του ανθρώπινου δυναμικού, που συμπληρώνουν το συνολικό πλέγμα στήριξης με την προσαύξηση της μοριοδότησης για την εντοπιότητα στους δήμους Διδυμοτείχου, Ορεστιάδας, Σαμοθράκης και Σουφλίου κατά 40 μόρια με υποχρέωση 15ετους παραμονής ή η άμεση μετάταξη / απόσπαση υπαλλήλων σε παραμεθόριο υπηρεσία, προκειμένου να αντιστραφεί η δημογραφική συρρίκνωση και να αναζωογονηθούν οι τοπικές κοινότητες.
Ανάσα για τους κατοίκους του Δήμου Σουφλίου και της Δημοτικής Ενότητας Φερών, για δεύτερη συνεχή χρονιά, αποτελεί το Evros Pass, ένα σημαντικό εργαλείο για την τοπική οικονομία. Μέσω αυτού του προγράμματος, καλύπτονται δαπάνες τοπικής μεταφοράς, εστίασης και διαμονής για όσους επιθυμούν να επισκεφθούν τις εν λόγω περιοχές.
Οι Εβρίτες, ήδη μέσα σε ένα χρόνο, βλέπουν και απολαμβάνουν τα αποτελέσματα των μέτρων και των προγραμμάτων που αναφέρθηκαν. Από τη δέσμη των 19 μέτρων, το μεγαλύτερο ποσοστό είτε έχει υλοποιηθεί, αποφέροντας οφέλη στην κοινωνία, είτε βρίσκεται σε τελικό στάδιο έγκρισης μέσα από τις προβλεπόμενες νομικές διαδικασίες. Σύντομα, ο Έβρος θα είναι αποδέκτης ενός πλήρους πακέτου ενισχυμένων μέτρων και προγραμμάτων, τα οποία, αξίζει να σημειωθεί, ότι ενισχύονταν στην πορεία, όπου εντοπιζόταν έλλειμμα ή κάποια ανάγκη που προέκυπτε».
Υπάρχει η δυνατότητα αλλά και η θέληση από την κυβέρνηση να προστεθούν επιπλέον μέτρα στο αναπτυξιακό σχέδιο για τον Έβρο; Και αν ναι, κατά τη γνώμη σας σε ποιους τομείς θα έπρεπε να επικεντρωθούν οι εν λόγω παρεμβάσεις;
«Φυσικά και υπάρχει τόσο η δυνατότητα όσο και η πολιτική βούληση από την πλευρά της κυβέρνησης να ενισχυθεί περαιτέρω το αναπτυξιακό σχέδιο για τον Έβρο. Το “Έβρος Μετά” δεν είναι ένα κλειστό ή στατικό σχέδιο. Αποτελεί ένα δυναμικό πλαίσιο στρατηγικού σχεδιασμού που εξελίσσεται, αξιολογώντας τις ανάγκες των πολιτών και προσαρμόζεται ανάλογα με τις συνθήκες. Ο κ. Πρωθυπουργός έχει δώσει ιδιαίτερη βαρύτητα σε αυτό το αναπτυξιακό εγχείρημα, αναγνωρίζοντας τον κρίσιμο ρόλο του Έβρου ως πύλη εισόδου και στρατηγικού κόμβου, υποστηρίζοντας ενεργά τόσο την επένδυση οικονομικών πόρων όσο και την πολιτική συνοχή για την υλοποίησή του. Καθοριστικό ρόλο στην παρακολούθηση και την υλοποίηση του σχεδίου διαδραματίζει ο σημερινός πρόεδρος της Επιτροπής Ανασυγκρότησης Υφυπουργός κ. Κατσαφάδος και τα μέλη αυτής, συνεχίζοντας το έργο της προηγούμενης επιτροπής με πρόεδρο τον κ. Τριαντόπουλο, οι οποίοι μέσα από τη στενή συνεργασία με τοπικούς φορείς και την κεντρική κυβέρνηση εξασφαλίζουν ότι οι δράσεις κινούνται μεθοδικά και ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες της περιοχής.
Το αναπτυξιακό σχέδιο για τον Έβρο, μετά τις μεγάλες καταστροφές που υπέστη η περιοχή, δεν περιορίζεται μόνο στην αποκατάσταση. Έχει ξεκάθαρο στρατηγικό προσανατολισμό: “να μετατρέψουμε την κρίση σε ευκαιρία ουσιαστικής και βιώσιμης ανάπτυξης”. Πέρα από τις άμεσες αποζημιώσεις και τα έργα υποδομής που ήδη υλοποιούνται, έχουμε προχωρήσει σε συγκεκριμένα επιπλέον μέτρα στήριξης και ενίσχυσης της περιοχής, που καλύπτουν τόσο τις ανάγκες των κατοίκων όσο και τις αναπτυξιακές δυνατότητες του τόπου.
Θα μπορούσαν να γίνουν επιπρόσθετες παρεμβάσεις σε δράσεις που αφορούν:
α. Στην ενίσχυση του αγροτικού και δασικού τομέα με στοχευμένα μέτρα για ανθεκτικότητα στις κλιματικές προκλήσεις,
β. Στην κοινωνική συνοχή, όπως προγράμματα για τη νεολαία, τον πολιτισμό και την κατάρτιση
γ. Στον ψηφιακό ανασχηματισμό
δ. Στις πράσινες υποδομές
Συμπερασματικά, πρέπει να τονίσουμε ότι η αξιοποίηση των ευρωπαϊκών πόρων δεν είναι απλώς συμπληρωματική, είναι κομβική. Χρειάζεται, λοιπόν, στρατηγικός σχεδιασμός, διατοπική συνεργασία και γρήγορη ωρίμανση έργων, ώστε ο Έβρος να απορροφήσει αποτελεσματικά τα διαθέσιμα κονδύλια και να μετατραπεί σε παράδειγμα ισόρροπης και βιώσιμης περιφερειακής ανάπτυξης, έναν στόχο στον οποίο η Επιτροπή Ανασυγκρότησης επενδύει με συνέπεια και όραμα».
Κλείνοντας ο κ. Κέλλης μάς αναφέρει: «Είμαι αισιόδοξος ότι με συλλογική προσπάθεια, στοχευμένες παρεμβάσεις και συνεχή υποστήριξη από την κυβέρνηση και την τοπική κοινωνία, ο Έβρος θα αναδειχθεί σε πρότυπο βιώσιμης ανάπτυξης και ευημερίας. Σας ευχαριστώ θερμά για τον χρόνο σας και την ευκαιρία να μοιραστώ τις σκέψεις μου σχετικά με το αναπτυξιακό μέλλον του Έβρου».
*Αναδημοσίευση από τη «Βραδυνή της Κυριακής»
