Ανατροπές σε φόρους κληρονομιάς, μεταγραφές και αγροτεμάχια

Αλλαγές στο φορολογικό τοπίο των ακινήτων φέρνει το νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών για τη «Διασφάλιση δημοσιονομικής ισορροπίας: Μεταρρύθμιση πλαισίου δημοσιονομικής διαχείρισης» το οποίο κατατέθηκε στη Βουλή. Στο επίκεντρο των ρυθμίσεων βρίσκονται τέσσερις παρεμβάσεις: μεταγραφές ακινήτων χωρίς μπλόκο λόγω απουσίας δήλωσης, διεύρυνση της απαλλαγής από φόρο κληρονομιάς για κατοικίες, δυνατότητα έκπτωσης χρεών από την αξία της κληρονομιάς και αυστηροί περιορισμοί στη μεταβίβαση αγροτεμαχίων που αποκτήθηκαν χωρίς φόρο.
Ειδικότερα:
Αυτόματη ενημέρωση της ΑΑΔΕ από τα Κτηματολογικά Γραφεία: Με τις νέες διατάξεις, οι μεταγραφές ακινήτων στα Κτηματολογικά Γραφεία δεν θα εμποδίζονται λόγω μη προσκόμισης της δήλωσης φόρου μεταβίβασης. Η μεταγραφή θα πραγματοποιείται κανονικά και ο προϊστάμενος του Κτηματολογικού Γραφείου θα ενημερώνει εντός του επόμενου μήνα τη Φορολογική Διοίκηση για την πράξη, ώστε να εντοπίζεται πιθανή αδήλωτη ύλη. Η αλλαγή αυτή καταργεί την υφιστάμενη υποχρέωση προσκόμισης θεωρημένης δήλωσης, που συχνά οδηγούσε σε καθυστερήσεις.
Απαλλαγή πρώτης κατοικίας και στις κληρονομιές – Νέα όρια και κριτήρια: Εναρμονίζονται οι προϋποθέσεις απαλλαγής από τον φόρο κληρονομιάς με εκείνες που ισχύουν για την αγορά πρώτης κατοικίας. Η απαλλαγή ενεργοποιείται όταν ο κληρονόμος (ή/και τα προστατευόμενα μέλη της οικογένειάς του) δεν διαθέτει ήδη κατοικία που καλύπτει τις στεγαστικές ανάγκες, όπως αυτές ορίζονται με βάση συγκεκριμένα τετραγωνικά μέτρα. Το βασικό όριο τίθεται στα 70 τ.μ., που αυξάνεται στα 90 τ.μ. για άτομα με αναπηρία 67% και προσαυξάνεται κατά:
• 25 τ.μ. για το πρώτο και δεύτερο παιδί,
• 30 τ.μ. για το τρίτο και κάθε επόμενο παιδί,
• 45 τ.μ. για κάθε προστατευόμενο τέκνο με αναπηρία 67% και άνω.
Έκπτωση χρεών του θανόντος από την κληρονομιά: Τα χρέη του κληρονομούμενου προς το Δημόσιο δύνανται να εκπέσουν από την κληρονομιαία περιουσία, κατόπιν αίτησης των κληρονόμων. Η αίτηση υποβάλλεται μέχρι την οριστική περαίωση της υπόθεσης. Αν το χρέος καταστεί βέβαιο μετά την περαίωση, η αίτηση μπορεί να κατατεθεί εντός ενός έτους από την εκκαθάριση του χρέους. Το απόλυτο χρονικό όριο είναι τα δέκα έτη από την υποβολή ή την εκπνοή της προθεσμίας δήλωσης κληρονομιάς.
Μεταβιβάσεις αγροτεμαχίων: Αγρότες που απέκτησαν εκτάσεις με απαλλαγή από τον φόρο μεταβίβασης δεν μπορούν να τις μεταβιβάσουν πριν την παρέλευση 15ετίας χωρίς να πληρώσουν φόρο. Αν επιχειρηθεί νωρίτερα η μεταβίβαση, απαιτείται εφάπαξ καταβολή του φόρου που θα είχε αναλογήσει κατά την απαλλαγή, με βάση την τρέχουσα αξία ή το τίμημα, όποιο είναι υψηλότερο. Αν ο φόρος κατά την απαλλαγή ήταν μεγαλύτερος, τότε οφείλεται αυτός.